خر و پف کردن صدایی است که بر اثر ارتعاش بافت های نرم در عقب دهان ایجاد می شود. گرچه اغلب این صداهای خروپف باعث بروز مشکل قابل توجهی نمی شوند، اما ناراحتی و بی خوابی ای که بر اثر خر و پف ایجاد می گردد می تواند هم درخود فرد و هم برای همسر او مشکل ساز شود.
خر و پف کردن به علت ارتعاش کام نرم (بخش نرم سقف دهان)، هنگامی که ریه ها در مقابل مجاری هوایی مسدود شده وهوا را به درون می کشند بوجود می آید. چنین وضعیتی معمولاً هنگامی رخ می دهد که عضلاتی که راههای هوایی را باز نگه می دارند هنگام خواب بیش از حد شل شوند یا هنگامی که بافت های اضافی در این قسمت وجود داشته باشد.
هر وضعیت یا ماده ای که باعث شل شدن عضلات این ناحیه یا منجر به ساخته شدن بافت چربی در آن شود می تواند به خر و پف منجر شود، از جمله:
نوشیدن مشروبات الکلی
مصرف داروهایی مانند داروهای خواب آور
داروهای ضدسرماخوردگی یا آنتی هیستامینها
خوابیدن بر روی متکای بیش از حد نرم یا بزرگ
به پشت خوابیدن و داشتن اضافه وزن
انسداد مجاری هوایی خر و پف کردن همچنین ممکن است ناشی از بد شکلی ساختمان بینی از جمله، کام نرم یا زبان کوچک یا بیش از حد دراز یا انحراف تیغه میانی بینی باشد. در کودکان بزرگی لوزه ها اغلب باعث خر و پف کردن می شود. هر بیماریی که باعث انسداد مجاری هوایی ریه ها شود از جمله آسم می تواند به علت انسداد به خر و پف بینجامد؛ سیگار کشیدن نیز با تحریک مجاری هوایی می تواند خر و پف کردن را بدتر کند.
تشخیص علت خر و پف هنگام مراجعه به پزشک او از شما در مورد آلرژی، عادت غذا خوردن، داروهایی که مصرف می کنید و سابقه مصرف سیگار یا الکل پرسش خواهد کرد. در صورتی که هیچکدام از موارد بالا در ایجاد خر و پف در شما مقصر نباشند، پزشک گلو و مجاری بینی شما را معاینه خواهد کرد تا ببیند یا اشکال در ساختمان آنها باعث تنگی مسیری عبور هوا و خرخر شده است یا نه.
در صورتی که پزشک مشکوک شود که شما هنگام خر و پف کردن شبانه دچار قطع تنفس انسدادی هم می شوید ممکن است از فردی که با شما زندگی می کند بخواهد که الگوهای خواب شما را در طول شب یادداشت کند یا اینکه در صورت در دسترس بودن شما را به یک لابراتوار خواب بفرستد تا یک بررسی نظارت خواب روی شما انجام شود تا معلوم شود چه هنگامی و چند بار حین خواب دچار قطع تنفس می شوید